چگونه سردار سلیمانی را برای کودکان و نوجوانان ملموس کنیم؟
تاریخ انتشار: ۱۱ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۲۲۱۶۲
علیرضا قزوه، محمدجعفر کبریایی و سعید رزاقی در نشستی تخصصی از راهکارهای معرفی قهرمانان کشور از جمله سردار سلیمانی به گروه سنی کودک و نوجوان گفتند، راهکارهایی که باید از شیوههای غربی متمایز باشد. - اخبار فرهنگی -
به گزارش روابط عمومی خانه کتاب و ادبیات ایران، نشست «قهرمان سازی در کتاب کودک و نوجوان با محوریت سردار سلیمانی» با حضور علیرضا قزوه، محمدجعفر کبریایی و سعید رزاقی در سرای کتاب برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
علیرضا قزوه در این نشست گفت: آثاری که در دنیای امروز برای کودکان و نوجوانان تولید میشود، مبتنی بر سحر و جادو بوده و این برای جامعه ما خطرناک است. ما امری به نام «معجزه» داریم و ملتی معتقد به دین هستیم. پیامبر ما با سحر مبارزه میکرد و معجزهاش کتاب است. در شعر حافظ هم به این نکته اشاره شده که معجزه با سحر و جادو فرق دارد. در برخی از فیلمها به یک شخصیت صدگلوله میزنند و آسیبی نمیبیند. این قهرمانسازی است و هدف قهرمان استعمار و نشان دادن برتری قدرتهای بزرگ است.
وی افزود: البته قهرمانسازی خوب است. کودک ممکن است مادر، پدر، خواهر، برادر و... خود را الگو قرار دهد و قهرمانش بپندارد. وقتی به شهید قاسم سلیمانی بر میخوریم متوجه میشویم که او یک ابرقهرمان است. من در کتاب «نقاشی خدا» تلاش کردم تا سردار شهید حاج قاسم سلیمانی را از فضای ملی ایران فراتر ببرم. من در کشور هندوستان حضور داشتم و بنا به درخواست پدری هندی باید قصههای شهید قاسم سلیمانی را برایش میخواندم. این پدر هندی به من گفته بود که فرزندش تصویر شهید قاسم سلیمانی را وقتی دختربچهای به او گل میدهد، دیده و دوست دارد تا ایشان را بشناسد. این بچه در عالم واقعیت همه قصهها را پس زده و از پدرش خواسته تا قصههای شهید قاسم سلیمانی را برایش بخواند. این پدر به رایزنی فرهنگی ایران در هند مراجعه کرد و به من گفت برای من از خاطرات ایشان بگویید. ما هم از کتابها، برخی از خاطرات ایشان را بیان کردیم.
«شهید القدس» شعار چهارمین سالگرد شهادت سردار سلیمانی شد + فیلمقزوه ادامه داد: آن کودک هندی باعث آشنایی بیشتر من با شهید قاسم سلیمانی شد. ما نویسندهها حاج قاسم را دوست داریم، اما آن دوران مجبور شدم به خاطر درخواست آن دختر که هشت سال داشت و والدینش فاضل و دانشمند بودند، قصههای شهید سلیمانی را بخوانم و برای پدرش بگویم. نامش نرگس بود و نرگس خودش بعدها آن قصهها را برای خواهر کوچکتر و همکلاسیهایش تعریف کرد.
این شاعر و نویسنده سرشناس انقلاب به سخن جالبی از پدر نرگس اشاره کرد و گفت: بعد از چندین هفته که ما قصهها را با واسطه پدر به نرگس منتقل میکردیم، پدر نرگس پیش ما آمد و گفت که نرگس خواب شهید قاسم سلیمانی را دیده که برایش قصه میخوانده است. او میگفت برای پیگیری کاری به شهر دیگری رفته بوده و کسی هم نبوده تا برای نرگس قصه سردار را بگوید و در نهایت شهید قاسم سلیمانی به خواب او میرود و برایش قصه میگوید. خود نرگس هم پیش من آمد و این واقعه را تعریف کرد. او به فارسی هم میتواند حرف بزند. همان زمان همسر من که مدیر مرکز ترجمه حوزه هنری بود گفت که میخواهند در سالگرد شهادت سردار یک کتاب کودک چاپ و آن را به چند زبان ترجمه کنند. در هند چند مترجم به زبانهای هندی، اردو و انگلیسی با من همکاری میکردند و ترجمههای این کار را انجام دادند.
وی اضافه کرد: من پیشتر تجربه نگارش رمان و داستان بلند را داشتم، اما در حوزه کودک کاری ننوشته بودم. تلاش کردم در کار جدیدم قصه نرگس را بنویسم. همان شب که این نیت را کردم حاج قاسم با لباس سربازی به خواب من آمد در حالیکه بستههای نامه بسیاری در دست داشت. تا دیدمشان، گفتم، بیایید چای در خدمتتان باشیم، گفت سرم شلوغ است و یک نامه به من داد و رفت. من صبح پا شدم و گفتم هر طور شده باید این قصه را بنویسم. پس از بارها ویراستاری نیز «نقاشی خدا» چاپ و به زبانهای دیگر ترجمه شد.
صاحب مجموعه «از نخلستان تا خیابان» در ادامه با بیان اینکه نخستین عنصر برای خلق اثر و قهرمان سازی عاطفه است، گفت: شخصیت سردار یک عاطفه سرشار است که برای ما درس دارد. میتوان از این عاطفه سرشار برای خلق آثار مختلف استفاده کرد. این شهید با هیچ فرد دیگری قابل مقایسه نیست و این سردار بزرگ جایگاه و پایگاه بزرگی در کشور ما دارد. میتوان از چهره شخصیتهایی چون او حتی برای درج روی اسکناسها استفاده کرد. نوع شهادت و زندگی ایشان دل انسان را میلرزاند و بسیار برای مخاطب گیرا و شاعرانه است.
سعید رزاقی مدیر پروژه کتاب پینمای «از چیزی نمیترسیدم» نیز در این نشست گفت: ما با دل خود به سراغ موضوع سردار سلیمانی رفتیم. میخواستیم الگویی برای نوجوانان در این اثر درست کنیم تا آنها شهید قاسم سلیمانی را یک الگوی واقعی و قابل لمس ببینند. مقام معظم رهبری نیز تاکید کردهاند که شهید قاسم سلیمانی به نوعی ترسیم شود که برای دیگران قابل لمس باشد. اگر شهدای جنگ تحمیلی هر کدام به سن شهید قاسم سلیمانی میرسیدند قطعا گل میکردند، اما خداوند آنها را در غنچه بودن چید. امروز شهید سلیمانی و تفکرش دنیا را تکان داده است.
وی ادامه داد: پس از شهادت سردار دلها حاج قاسم سلیمانی همه ما دلمان سوخت. پس از مدتی از مکتب حاج قاسم با من تماس گرفتند و برای کتاب «از چیزی نمیترسیدم» از من خواستند که برای این اثر پینما بسازم. بعد دیدم این کتاب به من مایه داستانی میدهد. هر فردی وارد این حوزه میشود باید با دلش به سراغ آن برود چون در غیر این صورت کارش دیده نخواهد نشد و به ثمر نخواهد رسید.
رزاقی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به ضعف حوزه پینماسازی در دوران معاصر گفت: ما در حوزه پی نماسازی فقیر هستیم و ضرورت دارد تا زیرساختهای آن فراهم شود. بسیار دوست داشتم خودم کار این کتاب را انجام دهم، اما با 15 نفر از هنرمندان این عرصه مذاکره کردم که به توافق و نتیجه نرسید. در نهایت با مساعدت ناشر قرار شد برای این کتاب خودم پینما بسازم. پس از اینکه خواب این شهید بزرگوار را دیدم مصممتر شدم این کار را انجام دهم. شهید سلیمانی که اجازه نمیداد در زمان حیات تصاویریش پخش شود، اینجا به ما یاری رساند. من سالهاست در حوزه پینما کار میکنم و بیش از 60 کتاب دارم. با این وجود باید جوانان هم بیشتر وارد این حوزه شوند و تلاش کنند.
وی با بیان اینکه حاج قاسم گفته بود که ما ملت امام حسین(ع) هستیم و با این تفکر زندگی کرد، ادامه داد: ما تلاش کردیم در کتاب پینمای «از چیزی نمیترسیدم» نشان دهیم که شهید سلیمانی مانند سایر نوجوانان شیطنتهای خاص خود را داشت و به برکت حضور تمام و کمال امام حسین(ع) در زندگیاش قهرمان شد.
محمدجعفر کبریایی مولف کتاب «سلام حاج قاسم» نیز در این نشست درباره ضرورت قهرمانسازی گفت: نسل کودک نیاز دارد تا قهرمانهای واقعی را بشناسد. در تمدن غربی قهرمانها به کودکان معرفی میشوند و سبک زندگی و آینده بچهها را میسازند. در ایران نیز مدتی است این کار شروع شده و قهرمانها به کودکان و نوجوانان معرفی میشوند.
کتاب «ژنرال قاسم سلیمانی؛ سالکی که به داعش پایان داد» توسط مالزی منتشر شدمدیر مرکز رسانه کتاب پنج و هفت ادامه داد: شهدا، ورزشکاران، دانشمندان و... قهرمانان ما هستند. شهید قاسم سلیمانی هم یکی از قهرمانان واقعی ماست که باید بیشتر معرفی شود. برای رده سنی بزرگسال کار بیشتری وجود دارد، اما برای رده سنی کودک و نوجوان از نظر کمی باید کار بیشتری صورت گیرد. من دو فرزند دارم که با این کتاب بسیار ارتباط گرفتند و هر شب آن را میخوانند. ما از کتاب «سلام حاج قاسم» حدود 90 هزار جلد چاپ کردیم و با همکاری آموزش و پرورش نیز 25 هزار جلد منتشر شد.
وی با بیان اینکه غرب قهرمان ندارد ولی قهرمان سازی میکند یادآور شد: اما ما قهرمان داریم و فقط باید آن را انعکاس دهیم. شهید سلیمانی در ابعاد مختلف زندگی، یک قهرمان است. همه ابعاد وجودی ایشان رشد کرده بود. او با وجود حضور در میدان نبرد و خط مقدم و خشونت با دشمنان دین و مردم، میان خانواده شهدا بسیار گریه میکرد و لطیف بود. در برنامه ریزی جنگی و سیاست مدبر بود و در کنار کودکان لطیف. او یک پدر نمونه بود چون با فرزندان شهدا رفیق بود. ما باید این قهرمانها را به کودکانمان معرفی کنیم چون قهرمانهای غربی ما به ازای واقعی ندارند. قهرمانهای ما در عالم واقعیت حضور داشته و دارند.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: شهید سپهبد قاسم سلیمانی کتاب و ادبیات شهید قاسم سلیمانی سردار سلیمانی شهید سلیمانی قهرمان سازی قهرمان ها حاج قاسم قصه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۲۲۱۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چگونه نوجوانان امروز را به خواندن کتابهای ایرانی علاقهمند کنیم؟/ ادبیات نوجوان در سایه غلبه ترجمه
به گزارش قدس آنلاین، این موضوعات شامل کلیات،دین، علوم اجتماعی،علوم طبیعی، علوم عملی، زبان و ادبیات میشود. در بین موضوعاتی که گفته شد، سه موضوع کودک و نوجوان، ادبیات و کمک درسی بیشترین سهم را به خود اختصاص دادهاند. ادبیات و کودک و نوجوان همیشه بیشترین تولیدات را در آمار نشر به خودشان اختصاص میدهند و گاهی ادبیات در رتبه اول و گاهی هم کودک و نوجوان این رتبه را کسب میکند. طبق آمار منتشر شده بخش زیادی از کتابهای کودک و نوجوان مربوط به ترجمه است و آثار ایرانی کم تر مورد توجه قرار میگیرد . در گزارش امروز به این موضوع پرداختیم که چگونه میتوان از بسترهای صدرنشینی کتابهای کودک و نوجوان برای توجه به نویسندگان ایرانی استفاده کرد.
غلبه آثار ترجمه تهدید نیست
هادی خورشاهیان؛ نویسنده ادبیات کودک و نوجوان خورشاهیان، معتقد است در دورهای که زندگی میکنیم نباید از کتاب انتظار آموزش داشته باشیم. او افزود: در کشور ما جمعیت قابل توجهی کودک و نوجوان هستند. این قشر از جمعیت سرمایههای آینده ما هستند. اگر عناوین کتابهای کودک و نوجوان در صدر چاپ سایر عناوین است به دلیل قشر نوجوان است که باید از این بستر استفاده شود. به گفته این نویسنده خانوادهها و مراکز فرهنگی باید به خواندن کودکان و نوجوانان جهت دهند و به آنان کمک کنند که کتابخوانی را منظم انجام دهند و کتاب مناسب سن خود را انتخاب کنند.
خورشاهیان معتقد است: بعضی از موضوعات مانند روانشناسی که متاسفانه در قالب روانشناسی زرد عرضه میشوند برای قشر کودک و نوجوان مناسب نیست. بهتر است که موضوعات روانشناسی در قالب و شعر داستان برای کودکان و نوجوانان ارایه شود.
هادی خورشاهیاننویسنده «پراگ در تبعید» در پاسخ به این پرسش چرا در میان آثار نویسندگان ایرانی با فقر ژانر مواجهیم، اظهار کرد: شاید در موضوعات جامعه شناسی و علوم اجتماعی با فقر ژانر مواجه باشیم آن هم به این دلیل که نیازی نیست برای کودکان و نوجوانان مدام از آسیبهای مختلف به صورت مستقیم صحبت کنیم اما من به عنوان کسی که 21 سال در واحد صدور مجوز کتاب کودک و نوجوان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مشغول به کار بودم و هنوز هم هستم معتقدم ما در ادبیات نوجوان و حتی کودک با مقوله فقر ژانر مواجه نیستیم.
خورشاهیان در خصوص غلبه آثار ترجمه در میان کتاب های کودک و نوجوان نسبت به آثار ایرانی و تاثیر این مساله، بیان کرد: غلبه ترجمه زمانی میتواند برای صنعت نشر تهدیدکننده باشد که همه ابزارهایی که استفاده میکنیم بومی و طبق فرهنگ ایرانی و اسلامی باشد و کودکان ما به کتابهای ترجمه و خارجی بیاورند اما زمانی که تلویزیون تماشا میکنیم و بین سریالهای ایرانیِ تکراری، سریالهای خارجی نیز دیده میشود یا وقتی 90 درصد از اخبار ما مربوط به کشورهایی مانند آمریکا است. پس کودک با این فرهنگ بیگانه نیست و میتواند خودی و غیرخودی را تمیز دهد.
این نویسند افزود: اگر کودکان فیلمها و کتابهای خارجی را میخوانند به دلیل اشتراک در موضوعات مختلفی است که جغرافیا نمیشناسد. در این خصوص نهادها و ارگانها نمیتوانند دخالت کنند و تصمیم گیرنده باشند و با بخشنامههای مختلف جلوی شروع کاری را بگیرند اما میتوانند در سخنرانیها به پاسداشت زبان فارسی و کتابخوانی اشاره کنند، کتابهای خوب معرفی کنند،مسابقه برگزار کنند. حتی کانون پرورش فکری میتواند کتابخانههای عمومی محلهها و فرهنگسرای مختلف را تقویت کند.
کتابخوانها را تشویق کنیم
حسین فتاحی دیگر نویسنده کودک و نوجوان ترغیب کودکان و نوجوانان به خواندن آثار خارجی را تصویرگری و طراحی جلد درخشان آن آثار دانست. او گفت: بچهها هیچ پدرکشتگی با نویسندهها ندارند آنها فقط به سمت کتابهایی میروند که توجهشان راجلب کند. ما در زمینه مطالعه، رقیبهای بسیار جدی داریم و کودکان بیشتر جذب کتابهای ترجمه میشوند؛ زیرا نسبت به کتابهای تالیفی از زیبایی بیشتری برخوردارند. کتابهای ترجمه برای ناشران سهل الوصولتر هستند زیرا کار تصویرگری داخلی برای ناشر کار بسیار هزینهبری است. اگر برخی ناشران در کنار کارهای ترجمه، تالیف هم انجام میدهند به دلیل حفظ آبرو و وجهه فرهنگی آنها است. آنها خودشان را موظف میدانند که در زمینه تالیفات فارسی، هم خدمت و ادای دین کنند. با توجه با اینکه چاپ کتابهای تصویری بسیار گران است، اگر احساس نیاز به داشتن این کتابها میکنیم باید مشوق و تسهیلاتی را برای ناشران درنظر بگیریم. کتابی که خانواده تا چند سال پیش با قیمت 30 هزارتومان برای فرزند خود میخرید، امروز باید آن را با قیمت 300 هزارتومان بخرد و طبیعی است که از پس مخارج آن برنیاید.
حسین فتاحیفتاحی یادآور شد: اگر بخواهیم مطالب علمی، ریاضی، تاریخی و... برای کودک و نوجوان تولیدکنیم، باید در قالب داستان طراحی شود. بچهها باید از دل یک داستان به اطلاعات مفید دست یابند و قهرمان خود را انتخاب کنند. لازمه انجام این کار داشتن برنامه، تیم همراه و رشد فرهنگی است. اکثرا کتابهایی که به صورت تیمی طراحی شده، کتابهای ترجمه است و دلیلش هم این است که مترجمان مابین خود مدیریت درست را پذیرفتهاند. یک داستان خوب کودک باید حدودا ۴۰۰ تا ۵۰۰کلمه باشد زیرا مغز کودکان مانند بزرگسالان قادر به پردازش اطلاعات طولانی و پیچیده نیست. شخصیتهای داستانهای کودکانه همچنین باید با سایر شخصیتهای قابل تشخیص برای کودکان مانند دوستان، خانواده، معلمان، همکلاسیها و دیگران رابطه داشته باشند. درواقع ارتباطات باید نقش پررنگی در قصههای کودکانه داشته باشد.
وی در خصوص اینکه برنامه مدونی برای مطالعه از طرف سازمانها و نهادهای فرهنگی نداریم، افزود: زمانی که ناشران کار میکنند، نهادها باید کاغذ و سیستم فروششان را تامین کنند. اگر ما به دنبال رشد معقول و منطقی برای پیشرفت مطالعه هستیم باید برنامه ریزی دقیق انجام دهیم. ما نیاز داریم میزان مطالعه، چاپ کتاب و کمبودها در کتابها از نظر مضمون، موضوع و گروه سنی را بررسی کنیم و به سمع مسئولین برسانیم. همچنین تشویقهایی را برای کتابخوانان درنظر بگیریم. اگر این روند را پیش بگیریم تا 10 سال آینده میتوانیم به نقطهای که ضرورت جامعه هست، برسیم.
تولید کتابهای رنگی را جدی بگیریم
سپیده خلیلی، نویسنده و مترجم در خصوص غلبه آثار ترجمه در ادبیات کودک و نوجوان گفت: مسلما این برتری، خوب نیست اما هر ناشری ترجیح میدهد کتابی را در ایران چاپ کند که قبلا امتحانش را پس داده باشد. بسیاری از موارد ترجمه با فرهنگ ما یکسان نیست و تولید کتابهای چهار رنگ توسط نویسندگان در حال از بین رفتن است. ای کاش وزارت ارشاد بودجهای را به تولید کتابهای چهار رنگ تالیفی اختصاص دهد تا نویسندگان بتوانند در موضوعات مختلف نوشتههای خود را منتشر کنند و کودکان ایرانی با فرهنگ ایرانی بزرگ شوند.
سپیده خلیلیاین نویسنده و مترجم کتاب در خصوص مشکلات کتابهای ترجمه در ایران گفت: در بسیاری از موارد یا مترجم متوجه متن اصلی داستان نمیشود یا به دلیل محدودیتهایی که وجود دارد، مجبور است بعضی از قسمتهای داستان را حذف کند. در حال حاضر مسابقه بین ناشرانی که چاپ اول کتابهایشان در خارج از کشور معروف شده، برقرار است. ناشران به دلیل اینکه نفر اولی شوند که مجوز چاپ میگیرند، هر فصل از کتابشان را به دست مترجمهای مختلف میسپارند. این حرکت ناشران و انتخاب واژههای نامناسب توسط مترجمان، بسیار به مقوله ترجمه در ایران آسیب میرساند؛ زیرا هر واژه در ترجمه، وزن و معنی خاص خود را دارد و گاها مترجمان معنی نادرست از یک واژه را انتخاب میکنند.
او همچنین یادآور شد: در حال حاضر در شرایطی هستیم که مردم کتاب نمیخرند و مسلما اگر آنها نخواهند و نتوانند کتاب بخرند، جانشین دیگری برای کتاب پیدا میشود. مکانهای عمومی مانند نهاد کتابخانهها و حتی کانون پرورش فکری میتوانند به کتابهای تالیفی برای کتاب خوان شدن کودکان و نوجوانان بیشتر بها دهند.
محدثه رضایی